Kачи се на велосипед и намали го загадувањето!

Oваа година, Europe House, ја одбележа Европската недела на мобилност, повикувајќи илјадници луѓе од сите возрасти да учествуваат во активности што придонесуваат за алтернативни транспортни решенија. Почнувајќи од 16, па сѐ до 22 септември, агендата што ја подготви Europe House за оваа кампања актуализираше интересни настани и различни спортски активности во повеќе градови низ нашата земја. Истовремено, кампањата вклучуваше работилници, панел-дискусии и изложби од повеќе сфери на културниот и интелектуалниот живот.

Што претставува Европската недела на мобилност?

Европската недела на мобилност е водечка кампања иницирана од Европската комисија со главна цел – подигнување на свеста за одржлива урбана средина и поттикнување на здрав начин на живот. Кампањата промовира користење на алтернативни превозни средства, како што се велосипедите, јавниот превоз и други транспортни решенија што интелигентно ќе придонесат кон заштита на животната средина и ќе го намалат загадувањето во градовите. Впрочем, со оваа недела на мобилност се поттикнува едно поинакво однесување кон сиот транспортен систем. Примарната цел на кампањата е да се даде приоритет на алтернативниот превоз, односно да се охрабрат луѓето повеќе да пешачат и да возат велосипеди и притоа да го одбегнуваат пасивниот транспорт со автомобили, што има штетно влијание врз градскиот пејзаж и животната средина.

Зошто треба да се користи алтернативен транспорт?

Активниот алтернативен транспорт (пешачење, возење велосипед и користење на јавен превоз) нуди мноштво придобивки, како за животната средина, така и за општата благосостојба кај луѓето. Прво, ги намалува емисиите на стакленички гасови, придонесувајќи за почист воздух и поздрава планета; дополнително, го ублажува сообраќајниот метеж и загадувањето на воздухот што произлегува од издувните гасови на автомобилите. Покрај тоа, овие начини на патување поттикнуваат физичка активност, што резултира со зголемена кондиција, намален стрес и подобрено ментално здравје кај поединците. Истовремено, со практикувањето на алтернативен транспорт се воспоставува силно чувство на заедништво, луѓето почнуваат да се социјализираат едни со други, а едно обично возење до работа или училиште може да прерасне во прекрасна дружба. Во суштината, одбирањето на активен транспорт не само што ја заштитува нашата животна средина и природата туку и го подигнува квалитетот на животот на поединците и ја зацврстува заедницата.

Што се случуваше во Битола?

Европската недела на мобилност во Битола почна со планинарска прошетка низ Националниот парк „Пелистер“, а потоа продолжи заедно со Здружението на граѓани за заштита и унапредување на животната средина „Еко-логик“ во паркот на шеталиштето во Битола. Таму беше организирана работилница за бојадисување и механичко поправање велосипеди, каде што учесниците научија како да ги поправаат и да ги декорираат своите велосипеди.

Што се случуваше во Велес?

Велес беше домаќин на неколку настани по повод одбележувањето на Eвропската недела на мобилност. Во соработка со Европската недела на спортот (од 23 до 30 септември) се организираше турнир во пинг-понг. Потоа, Денот без автомобили во Велес беше одлична шанса да се популаризира велосипедизмот како алтернативно превозно средство, а младите ученици од основното училиште „Маца Овчарова“ имаа можност да се приклучат на вело-трката и да се забавуваат со различни игри во рамките на настанот. Неделата на мобилност ја збогати и уште еден настан, панел-дискусијата „Заедно за подобро утре“, која ја организираше Општина Велес заедно со Здружението на лица со церебрална парализа – Велес. Во Europe House Велес, во организација на Здружението на граѓани „Велес Бајкинг“, се одржа уметничка поставка каде што беа изложени велосипедска опрема и голем број велосипедски достигнувања за време на една декада од нивното постоење.

Што се случуваше Скопје?

Во главниот град се одржа велосипедската трка на скејтерскиот полигон кај Олимпискиот базен, во соработка со „Еко-логик“, а по повод Европската недела на мобилност. Истовремено, голем број дечиња беа дел од уште едно прекрасно случување во Градскиот парк исполнет со многу авантури, интересни спортски активности и уметност. Овој културно-уметнички спој во комбинација со традиционалниот вело-родео натпревар беше успешен настан исполнет со голем број предизвици и на кој присуствуваа љубопитни граѓани од најразлични возрасти.

Што се случуваше во Крива Паланка?

Во просториите на Europe House Крива Паланка се одржа панел-дискусија, каде што младите разговараа за еколошки теми и се запознаа со начините на кои можат да дејствуваат во подобрувањето на животната средина преку алтернативните форми на мобилност. На овој настан се надоврза уште една панел-дискусија во организација на КК Крива Паланка, со професорката Џенифер Хофман од Центарот за лидерство во спортот при Универзитетот во Вашингтон, и Надица Јовановиќ, за важноста на тимската работа и лидерските вештини стекнати преку спортот. Европската недела на мобилност во Крива Паланка се затвори со Фамилијарната авантуристичка зелена прошетка во шумата Стара Вада.

Што се случуваше во Кратово?

 Нема нешто помедитативно од истражување на градот преку велосипед. Во сончевото септемвриско утро, кратовската младина ја одбележа Европската недела на мобилност, возејќи велосипеди низ улиците на градот, низ тесните сокачиња на калдрмата. Уште еднаш се докажа дека не постои посигурна и позелена алтернатива за транспорт за извршување на основните потреби: одење на училиште, работа, средби со друштвото и прошетки низ градот.

Што се случуваше во Струмица?

Струмица, по третпат, и оваа година прослави прекрасен настан: Ден без автомобили – Парада за нулта емисија на штетни гасови, по повод Европската недела на мобилност. Струмичани, а особено младите од Струмица се доказ дека алтернативниот транспорт во голем дел може да го замени превозот со автомобили и со тоа да се поттикне поголема свесност за крупните климатски прашања – одржување на чиста и зелена околина.

Што се слулуваше во Дојран?

По првпат оваа година Дојран беше дел од Европската недела на мобилност и заедно со уште 43 земји во Европа и светот стана дел од глобалната недела на урбана мобилност. Младите од Дојран се вклучија во промоција на велосипедот како алтернативно средство за превоз, со цел да се подигне свеста кај граѓаните за заштита на животната средина.

Големиот одѕив за сите овие активности покажа дека луѓето навистина се интересираат да пронајдат алтернативен превоз, односно да најдат превоз што нема да има трајни негативни последици на животната средина. Европската недела на мобилност продолжува во Европска недела на спортот, каде што ќе се стави акцент на физичкото и психичкото здравје на младите, преку различни активности, забава, рекреативни спортски настани, како и панел-дискусии, чија главна цел е подобрување и продуховување на менталниот и физичкиот состав на луѓето.

Оваа кампања беше вистинска шанса да се испробаат алтернативните сообраќајни мерки во урбаниот простор на градот и да се истражат новите можности за нивно користење во подобрувањето на квалитетот на животната средина. Секогаш можат да се пронајдат практични решенија што ќе придонесат за решавањето на клучните прашања за градската инфраструктура; меѓу кои најбитниот проблем на денешницата – загадувањето на воздухот. Со учеството во овие настани се подигнува свеста за еколошките предизвици со кои се соочува светот денес, а граѓаните ќе можат самите да заклучат дека, навистина, со изборот на алтернативен превоз значително може да се подобри состојбата на сообраќајот и околината.

Доротеа Огненовска