Author: euhouse
Репрезентативноста е многу важна!
Europe House Скопје во соработка со Умно.мк ја креира рубриката „Надреден знак“ во која интелектуалци од одредена област пишуваат колумна на теми што нè засегаат.
Пишува: Алмира Фасљии Муарем, активистка за правата на Ромките
Репрезентативноста е многу важна. Доколку се прашувате зошто, одговорот е едноставен – на сите ни требаат позитивни примери за да нѐ претставуваат во најдоброто можно светло пред другите. Таков пример се државните репрезентации, кои преку врвни спортистки нѐ претставуваат на светско ниво и ја красат нашата татковина со освоените медали.
Репрезентативноста е многу важна. Таков пример се просветните работнички, кои со помош на својата работа им го осветлуваат патот на илјадници ученици, но и голем број од нив да ја изберат професорската работа како пример за нивната идна професија само затоа што овие професори им биле херои додека растеле во училишните клупи.
Репрезентативноста е многу важна. Таков пример се и здравствените работнички, чија професионалност спасува животи и го ублажува трнливиот пат кој го поминуваат пациентите и нивните најблиски. Токму на тој начин голем број млади ученички ја одбираат оваа професија, само затоа што виделе успешен пример.
Репрезентативноста е важна и во сите други професии кои можеби за човечкото око изгледаат како нетипични за да ги работи една жена. Такви примери се професиите кои се поврзани со транспорт, па така може да се пофалиме со жени возачи на автобуси, такси, пилоти… Такви примери се и жените што работат во невладиниот сектор, кои гласно говорот за неправдата со која се соочува одредена заедница или жена. Така гласот за борба за еднаквост се шири во сите сфери на живеење и може да се забележат позитивни промени и наративи кога некој се соочува со дискриминација и неправда.
Кога сме кај дискриминацијата, не може а да не се спомене ромската заедница. Заедница која со години се соочува со голем број проблеми при пристап до основните човекови права. Сите сведочиме за тоа како Општина Шуто Оризари, како најголема општина во која живее ромско население, но и општина во која има голем број жени кои се во репродуктивен период, долги години се соочуваше со недостиг на матичен гинеколог. Па така, во период од 10 години оваа општина подолго време се соочуваше со недостиг на гинеколог отколку што имаше достапни гинеколошки услуги од матичен гинеколог.
Да се биде дел од заедница која претставува малцинство во нашата држава и заедница која сѐ уште има тешкотии при остварување на своите права е голем предизвик, одговорност, но и мотивација за мене. Како млада и амбициозна Ромка, секогаш се стремев за правда и еднаквост во сите полиња за ромската заедница во нашата држава. Патот не секогаш беше лесен, особено кога се соочував со фактот дека ромската заедница сѐ уште нема целосен пристап до образование, домување, вработување, здравство и репродуктивна слобода. Тоа што е мотив за рушење на сите бариери за непречено уживање на основните човекови права и слободи е емпатијата кон сопствениот народ, желбата сите Ромки да бидат еманципирани и информирани за нивното право на образование и вработување, но особено правото да одлучуваат сами за себе и правото за грижа на своето репродуктивно здравје. Токму овој мотив е причина за мојот повеќегодишен активизам за директна работа со самата заедница. Тука морам да го напоменам и моето работно искуство во невладиниот сектор, односно во невладината организација ХЕРА – Асоцијација за здравствена едукација и истражување, која повеќе од 18 години нуди бесплатни гинеколошки услуги, информации и едукации за ромското население во Општина Шуто Оризари преку Младинскиот центар „Сакам да знам“, а токму преку мојот ангажман се олеснува поврзаноста и пристапот на организацијата со ромската заедница. Најдобар пример за тоа се и искуствата на сите досегашни посетители на нашиот Младински центар, кој многу често претставува мост за градење доверба кон другите граѓани и институции.
Ова е доказ за тоа колку е важно да се има успешен репрезентативен модел насекаде околу нас. На тој начин се гради доверба и се рушат стереотипите и предрасудите, а малцинствата кои со години живеат на маргините на општеството добиваат можност да си ги остваруваат своите права. Исто така, репрезентативноста е важна поради непобедливиот факт дека довербата се гради токму кога ќе се забележи некој што ни е близок. Затоа е важно во сите професии, во сите институции и на сите места каде што се носат одлуки да се има репрезентативен модел за таа проблематика. Затоа што само Ромка може најдобро да ги разбере проблемите со кои се соочува нејзината заедница и токму поради тоа е важно да биде вклучена во процесите на носење одлуки.
COMPETITION FOR THE BEST STUDENT TRANSLATION AWARD AND STUDENT RESIDENCE FOR LITERARY TRANSLATION “BABYLON – New Generation” 2024
The Delegation of the European Union and the Faculty of Philology “Blazhe Koneski” – Skopje, are
pleased to announce the Competition for the best student translation award and student residency
for literary translation “Babylon – New Generation” 2024.
This call is open to all university students (not older than 27 years) who at the time of application are
enrolled in at least the third year of studies at one of the faculties in the country. Candidates need to
apply for the competition with a translation from any of the 24 official languages of the European
Union, into any of the languages spoken in the country.
Learn more about the call and APPLY HERE
APPLICATION DEADLINE: March 27, 2024
Job position for Social Media Assistant at Europe House Veles
Europe House Veles is looking for a credible social media manager to create engaging content and contribute to increasing social media presence.
Interested candidates from the region should send their CV and Letter of interest to aneta.spirkoska@gopa-pace.com and euwithyou_mk@gopa-pace.com
In the email subject line, please mention the position you are applying for.
Only those who meet the qualification criteria will be contacted for an interview! Application deadline is 28.02.2024.
Job vacancies at Europe House Tetovo
The Europe House network is expanding and opening its seventh office in Tetovo.
Interested candidates from the region should send their CV and Letter of interest to aneta.spirkoska@gopa-pace.com and euwithyou_mk@gopa-pace.com
In the email subject line, please mention the position you are applying for.
Only those who meet the qualification criteria will be contacted for an interview! Application deadline is 16.02.2024.
Junior Local Event Coordinator
Junior Local EH Networks Assistant
Junior Assistant Social Media and Website
EUROPE HOUSE SHKUP FESTON 4 VJETORIN E SAJ ME KONKURS ARKITEKTONIK
Europe House Shkup shënoi përvjetorin e katërt, me ekspozitë dhe ceremoni gjatë së cilës u dhanë çmimet e konkursit arkitekturor dhe urban “Shkupi i gjeneratës së re”. Kjo ngjarje shfaqi talentin e arkitektëve të rinj të cilët do të kontribuojnë në zhvillimin urban të Shkupit.
Konkursi kishte 12 propozime nga 24 arkitektë të rinj, secili duke paraqitur plane për të ringjallur vende të ndryshme brenda qytetit. Çmimi i parë iu nda veprës “Zambak për Atë” (Lotus 4 Her) nga Antonio Grujevski i vendosur në shatërvanin Lotus në parkun e qytetit të Shkupit. Çmimin e dytë e morën Daniela Vasileva, Sara Veleska dhe Sara Trajkova për “Riimagjinimi i valëve të ngjyrave” (Reimagining Colorwaves), me qendër rreth bregut Dimitar Vlahov në lumin Vardar. Çmimin e tretë e morën Natalie Veleska, Alen Cvetkovski dhe Donna Mitrovska për projektin e tyre “SpineX”, që kishin për qëllim rigjallërimin e rrugës së “Plastikave” (Plasticharska).
Ngjarja u organizua në Postën Qendrore të Shkupit, vend me rëndësi të konsiderueshme historike, që është njohur nga Europa Nostra si një nga shtatë vendet më të rrezikuara të trashëgimisë evropiane. Më 26 korrik, datë kjo që përkon me 60 vjetorin e tërmetit shkatërrues të Shkupit, Europa Nostra, në bashkëpunim me Institutin e Bankës Evropiane për Investime, tërhoqi vëmendjen rreth nevojës urgjente për restaurimin e kësaj ndërtese. Kjo ndjenjë u pasqyrua edhe në fjalimin e bërë nga ambasadori i BE-së, Dejvid Gir, i cili theksoi rëndësinë e veprimit të menjëhershëm për të ruajtur këtë ndërtesë historike.
“Sot qëndrojmë këtu, në Postë, që ndoshta paraqet shembullin më emblematik të artit brutalist; një estetikë që formësoi identitetin arkitektonik të Shkupit pas tërmetit, për të kujtuar trashëgiminë kulturore që duhet mbrojtur dhe çmuar. Sot, Posta vazhdon të jetë pa çati dhe nën rrezik të madh, rrezik i cili rritet vazhdimisht, nga mospërdorimi dhe përkeqësimi. Megjithatë, Posta, sipas fjalëve të Sartrit, nuk e pranon humbjen! Mirëpo as ne. Për këtë arsze vendosëm të shënojmë ditëlindjen e katërt të Europe House pikërisht këtu. Në ditën e çlirimit të Shkupit.” – u shpreh ambasadori Gir.
Ministrja e Kulturës, Bisera Kostadinovska-Stojçevska, në fjalimin e saj falënderoi ambasadorin Gir dhe theksoi se “Kjo ngjarje e rëndësishme, e Europe House Shkup me karakter kulturor, arriti të bashkojë historinë dhe të ardhmen, me krijimtarinë e studentëve të arkitekturës.” Ajo shtoi se ky konkurs ka bërë një hap përpara dhe ka lidhur të shkuarën me aspiratat për të ardhmen.
Konkursi Shkupi i gjeneratës së re u vlerësua nga një juri prej 5 anëtarësh nga të pesë fakultetet e arkitekturës në Shkup, (Universiteti Ndërkombëtar Ballkanik, Universiteti Amerikan Kolegji Shkup (UACS), Universiteti MIT, Fakulteti i Shkencave Sociale (FON) dhe Universiteti “Shën. Kirili dhe Metodi” Shkup). Prof. Dr. Bojan Karnakov, në emër të jurisë shpjegoi se: “Qëllimi kryesor i konkursit është të frymëzojë ide inovative për dizajnin arkitekturor dhe urban që do të rriste ndjenjën e bashkësisë në hapësirat publike të pjesëve të qytetit të lëna në kujtesa të Shkupit, ku arkitektët e rinj deri në moshën 35 vjeç do të fokusoheshin në rimendimin dhe ridekorimin e pjesëve të qytetit, në mënyrë që të krijonin një mjedis të qëndrueshëm dhe gjithëpërfshirës.”
Projekti fitues “Zambak për atë” (Lotus 4 her), i realizuar nga arkitekti i ri Antonio Grujevski, përfaqëson një projekt vizionar të peizazhit dhe restaurimit që synon të rrisë qëndrueshmërinë e gjelbër brenda strukturës urbane të Shkupit, duke u bërë homazh grave arkitekte pioniere që luajtën rol kryesor në rindërtimin e qytetit pas tërmetit në vitin 1963. Në fjalimin e pranimit, Grujevski reflektoi “Për një muaj do të jemi në vitin 2024 dhe të gjithë politikanët dhe disa kolegë tanë ende po flasin për Shkupin 2014. Bota po ecën përpara. Evropa po ecën përpara. Kemi sfida me ndryshimet klimatike, me pavarësinë energjetike dhe me ndotjen e ajrit. Këto janë sfida në të cilat ne duhet të fokusohemi dhe t’i bashkohemi vizioneve të Bashkimit Evropian”.
Ekspozita në Postën Qendrore do të jetë e hapur për publikun tre ditët e ardhshme, nga e marta në të enjte, prej ora 12:00 deri në ora 15:00.
EUROPE HOUSE SHKUP FESTON 4 VJETORIN E SAJ ME KONKURS ARKITEKTONIK
Shkup, 13 nëntor, 2023
Europe House Shkup shënoi përvjetorin e katërt, me ekspozitë dhe ceremoni gjatë së cilës u dhanë çmimet e konkursit arkitekturor dhe urban “Shkupi i gjeneratës së re”. Kjo ngjarje shfaqi talentin e arkitektëve të rinj të cilët do të kontribuojnë në zhvillimin urban të Shkupit.
Konkursi kishte 12 propozime nga 24 arkitektë të rinj, secili duke paraqitur plane për të ringjallur vende të ndryshme brenda qytetit. Çmimi i parë iu nda veprës “Zambak për Atë” (Lotus 4 Her) nga Antonio Grujevski i vendosur në shatërvanin Lotus në parkun e qytetit të Shkupit. Çmimin e dytë e morën Daniela Vasileva, Sara Veleska dhe Sara Trajkova për “Riimagjinimi i valëve të ngjyrave” (Reimagining Colorwaves), me qendër rreth bregut Dimitar Vlahov në lumin Vardar. Çmimin e tretë e morën Natalie Veleska, Alen Cvetkovski dhe Donna Mitrovska për projektin e tyre “SpineX”, që kishin për qëllim rigjallërimin e rrugës së “Plastikave” (Plasticharska).
Ngjarja u organizua në Postën Qendrore të Shkupit, vend me rëndësi të konsiderueshme historike, që është njohur nga Europa Nostra si një nga shtatë vendet më të rrezikuara të trashëgimisë evropiane. Më 26 korrik, datë kjo që përkon me 60 vjetorin e tërmetit shkatërrues të Shkupit, Europa Nostra, në bashkëpunim me Institutin e Bankës Evropiane për Investime, tërhoqi vëmendjen rreth nevojës urgjente për restaurimin e kësaj ndërtese. Kjo ndjenjë u pasqyrua edhe në fjalimin e bërë nga ambasadori i BE-së, Dejvid Gir, i cili theksoi rëndësinë e veprimit të menjëhershëm për të ruajtur këtë ndërtesë historike.
“Sot qëndrojmë këtu, në Postë, që ndoshta paraqet shembullin më emblematik të artit brutalist; një estetikë që formësoi identitetin arkitektonik të Shkupit pas tërmetit, për të kujtuar trashëgiminë kulturore që duhet mbrojtur dhe çmuar. Sot, Posta vazhdon të jetë pa çati dhe nën rrezik të madh, rrezik i cili rritet vazhdimisht, nga mospërdorimi dhe përkeqësimi. Megjithatë, Posta, sipas fjalëve të Sartrit, nuk e pranon humbjen! Mirëpo as ne. Për këtë arsze vendosëm të shënojmë ditëlindjen e katërt të Europe House pikërisht këtu. Në ditën e çlirimit të Shkupit.” – u shpreh ambasadori Gir.
Ministrja e Kulturës, Bisera Kostadinovska-Stojçevska, në fjalimin e saj falënderoi ambasadorin Gir dhe theksoi se “Kjo ngjarje e rëndësishme, e Europe House Shkup me karakter kulturor, arriti të bashkojë historinë dhe të ardhmen, me krijimtarinë e studentëve të arkitekturës.” Ajo shtoi se ky konkurs ka bërë një hap përpara dhe ka lidhur të shkuarën me aspiratat për të ardhmen.
Konkursi Shkupi i gjeneratës së re u vlerësua nga një juri prej 5 anëtarësh nga të pesë fakultetet e arkitekturës në Shkup, (Universiteti Ndërkombëtar Ballkanik, Universiteti Amerikan Kolegji Shkup (UACS), Universiteti MIT, Fakulteti i Shkencave Sociale (FON) dhe Universiteti “Shën. Kirili dhe Metodi” Shkup). Prof. Dr. Bojan Karnakov, në emër të jurisë shpjegoi se: “Qëllimi kryesor i konkursit është të frymëzojë ide inovative për dizajnin arkitekturor dhe urban që do të rriste ndjenjën e bashkësisë në hapësirat publike të pjesëve të qytetit të lëna në kujtesa të Shkupit, ku arkitektët e rinj deri në moshën 35 vjeç do të fokusoheshin në rimendimin dhe ridekorimin e pjesëve të qytetit, në mënyrë që të krijonin një mjedis të qëndrueshëm dhe gjithëpërfshirës.”
Projekti fitues “Zambak për atë” (Lotus 4 her), i realizuar nga arkitekti i ri Antonio Grujevski, përfaqëson një projekt vizionar të peizazhit dhe restaurimit që synon të rrisë qëndrueshmërinë e gjelbër brenda strukturës urbane të Shkupit, duke u bërë homazh grave arkitekte pioniere që luajtën rol kryesor në rindërtimin e qytetit pas tërmetit në vitin 1963. Në fjalimin e pranimit, Grujevski reflektoi “Për një muaj do të jemi në vitin 2024 dhe të gjithë politikanët dhe disa kolegë tanë ende po flasin për Shkupin 2014. Bota po ecën përpara. Evropa po ecën përpara. Kemi sfida me ndryshimet klimatike, me pavarësinë energjetike dhe me ndotjen e ajrit. Këto janë sfida në të cilat ne duhet të fokusohemi dhe t’i bashkohemi vizioneve të Bashkimit Evropian”.
Ekspozita në Postën Qendrore do të jetë e hapur për publikun tre ditët e ardhshme, nga e marta në të enjte, prej ora 12:00 deri në ora 15:00.
“SHKUPI I GJENERATËS SË RE” PO PËRGATITET PËR NGJARJEN KRYESORE
Më 13 nëntor, me fillim nga ora 18:30, në shenjë të 60-vjetorit të tërmetit të Shkupit, në ambientet e Postës së Shkupit, Europ House do të jetë nikoqir i ekspozitës frymëzuese arkitekturore e cila doli nga konkursi “Shkupi gjeneratës së re”. Ekspozita do të hapet zyrtarisht nga ambasadori David Geer, i cili do të shpallë edhe fituesit e konkursit.
Faza e aplikimit solli propozime të shkëlqyera arkitekturore inovative ku secili prej propozimeve paraqet një mundësi për një hap drejt një qyteti më gjithëpërfshirës dhe të rigjallëruar, si dhe mundësi për modernizimin e Shkupit. Jemi pozitivisht të suprizuar nga cilësia dhe krijimtaria e arkitektëve të rinj, pasiqë vizioni që morëm nga propozimet është mjaft frymëzues dhe jep shpresë për të ardhmen e qytetit.
Ky manifestim do të jetë i natyrës së hapur dhe do të zhvillohet në sportelin e Postës së Shkupit. Të gjithë ata që nuk do të mund të jenë në ngjarjen kryesore do të kenë mundësinë ta vizitojnë ekspozitën në tre ditët në vijim, me saktësisht nga data 14 deri më 16 nëntor, nga ora 12:00 deri në orën 15:00.
Ejani të festojmë 13 Nëntorin, ditën e qytetit, si edhe ditëlindjen e katërt të Europe House Shkup.
Ju presim!
Detajet e ngjarjes
Ngjarja: Ekspozita arkitekturore “Shkupi i gjeneratës së re”.
Data: E hënë, 13 nëntor 2023
Ora: 18:30
Vendi: Posta Qendrore Shkup
Kodi i veshjes: Rekomandohen veshje të ngrohta.
Дали една жена смее да биде насмеана?
Блазе тебе што имаш време за себе. Лесно ти е тебе со таа професија. Децата ти се сега малку пораснати, па можеш да излезеш да спортуваш. Таква си ти од мала, амбициозна. Не мислиш дека живееш пребрзо? Не купувај карго-велосипед, како ќе возиш две деца на него, немаш ни 50 кила. Маунтинбајк?! Немој, чувај ги рацете, па ти си пијанист.
Колку луѓе на светов, толку изговори. Уште толку повеќе право да се анализира туѓиот живот, да се создава мистика од нечија среќа. Зашто насмеан човек во нашето секојдневие е како марсовец кој го изгубил патот до дома.
Дали една жена смее да биде насмеана? Дали една жена професионалец во својата област, сопруга или штотуку реализирана како мајка смее да продолжи да живее слободно? Дали е нормално таа да биде среќна, задоволна со себе, привлечна? Дали нејзиниот партнер го одобрува тоа?
Кога во едно семејство постои љубов, тоа значи дека јас ја љубам среќата на мојот партнер, но и тој мојата. Постои време кое е само за мене или само за него, па постои време кое е заедничко. Тој, впрочем, и се вљубил во мене токму поради тоа што сум, поради мојата пргавост, бунтовност, постојаната потреба да се обидувам да ги менувам нештата кои се горчина во општеството. Зошто тој ист човек би посакал да станам нешто поинакво? Тоа е почитта за која нема потреба да се зборува, но таа се чувствува. Токму таква слобода и почит заслужува секој човек.
Спортот за мене е слобода. Дружбата со велосипедот подразбира бескрајни разговори во тишина силно гушната од природата, со секој нов ден понекој мал освоен предизвик. Токму тоа „мое време“ ме прави подобар родител, зашто кога јас сум насмеана, тоа значи дека и моите деца се смеат.
Луѓето што ги среќавам и местата на кои ме води велосипедот ме навраќаат кон убавината на наједноставните нешта во животот. Кон свеста за значењето на сопствениот мир и здравје, љубовта во сите нејзини можни облици преточени во секој мал детаљ на природата и примерот кој децата го гледаат и растат впивајќи ги позитивните човечки особини, да се биде упорен, истраен, да се сака и да се вложува во средината која е нашиот дом.
Натпреварите, пак, особено оние надвор од Македонија, патеки кои значат непознати предизвици, исклучително тешки моменти во кои се вложуваме до последниот атом сила помеѓу луѓе со кои сме ривали на патеката, но иако не се познаваме, се грижиме еден за друг, си посакуваме среќа за безбедно да ја преминеме финиш-линијата. Вредности кои како исконски нишки се преплетуваат низ мотивот и пораките на спортскиот дух. Токму спортот и уметноста и сите нивни етички начела се светлината во тунелот за менување на нашата стварност, за надминување на омразата и зависта и сите девијации кои ни го пресретнуваат денот.
Велосипедизмот ме направи свесна за силата која ја поседувам и ми овозможи тие искуства да ги преточам во инспирација за други. Спортувањето ме одведе до исклучителни луѓе со кои ја делиме истата страст и со кои заеднички, многу далеку од материјалниот свет, создаваме од ништо – нешто. Да, туркаме напред и покрај сета завист што ни се сервира на патот затоа што веруваме дека да се биде свесен за сопствената среќа, значи да се жнее убавина и за другите луѓе.
Една жена смее да биде насмеана. Таа мора да се смее секое ново утро, со целото свое срце.
Дуња Иванова
септември, 2023