euhouse, Author at Europe House

Не плашете се да чувствувате, да доживувате, да дишете и да се радувате

Europe House во соработка со Умно.мк ја креира рубриката „Надреден знак“ во која интелектуалци од одредена област пишуваат колумна на теми што нè засегаат

Пишува: Радмила Живановиќ, психолог-гешталт психотерапевт, Психотерапика

Менталното здравје е индивидуална и колективна одговорност. Она што го чувствувам лесно се прелева и влијае врз она што ќе го доживееш ти. Ние сме многу поповрзани отколку што можеби ќе дознаеме во овој краток живот… Многу попотребни и многу побитни. Менталното здравје како трансгенерациско патување го дефинира и озвучува полето во кое сите ние суштествуваме, чувствуваме, растеме, живееме и умираме. Тоа е цивилизациска придобивка на човечкиот род, но и на општествата во кои живееме, колективна инвестиција која се одржува и менува единствено низ системите на поддршка, валидизација и разбирање. Да се биде ментално здрав, значи да се пронајде начинот за неутрализација и процесирање на сите токсични деривати на живеењето: ниската самодоверба, чувството на немоќ, девалвацијата, очајот, невидливоста, пропаѓањето, зависта, срамот, вината. Затоа, менталното здравје бара многу повеќе меѓусебна доверба, стабилност, признание, можности и слобода да го правиме она што ни е најпотребно и она што е автентично наше. Сепак, малкумина успеваат да го искусат на овој начин во рамките на својот живот. Менталното здравје еродира и се фрагментизира под неодржливата и неиздржлива војна во арената на социјалните медиуми, под силното празнење на сите потиснати нагони, потреби и емоции. Сите сме дел од ова модерно ропство, од оваа егзибиција на некаквиси елити, од оваа поларизација на моите и твоите, на нашите и вашите. Едните – сиротите обременети со барањата да бидат постојано видени, слушнати и сакани, а другите – надмоќните спремни во секој момент да делат знаење, мудрост, вистина и благосостојба за другите. Но, секој длабоко несигурен за сопствените постигнувања, за сопствената сила и влијание, се чувствува како натрапник во сопствената реалност и на сопствениот успех.

Живееме во ера на длабока заспаност, по инерција се лепиме со сите содржини што ни даваат некаква смисла. Се движиме како кукла со тромото дрвено тело, која двапати ги осигурила конците на кукларот, а внатре сонува и дрско го чува само за себе тој наивен слободен свет. Механизмите на себеказнување, себеобвинување, деградирање, намалување и очајот се дел од нашето секојдневие. Ние не смееме да се израдуваме без да имаме милион причини, не смееме да се опуштиме и да бидеме задоволни без претходно на мал милиони начини да умреме во име на капитализмот и квазилиберализмот. Стануваме робови на сопствената празнина, која ја глорифицираме до тој степен што таа станува недостижна, а ние мали за да ја исполниме. Гладно гледаме во она што не сме наместо да погледнеме кај сме и кои сме.

Страв ни е да кажеме кои сме, страв ни е да кажеме и кои не сме. Во нас постојано орбитира стравот дека никој нема да сака да биде со нас, дека ќе бидеме исклучени, заборавени, оставени да си пресудиме самите, таа одамна искусена осаменост која ја еродира секоја клетка на жилавост. Тоа не е илузија. Ние навистина се плашиме да припаднеме, да се предадеме, да бидеме со некого, да растеме со некого. Не е секој непријател, но не е секој ниту пријател. Очајот и откажувањето демнеат хранети од тие постојани чувства на немоќ, заменливост, неважност, бесмисленост… Се сведовме на основни потреби, од кои едната, најсилната, е потребата да се заштитиме од животот.

За жал, ние немаме резервен живот! Овој живот ни е еден и единствен. Многумина зборуваат за човечката неповторливост, оригиналност, посебност и различност, а и многумина веруваат во можностите дека и покрај сè, успеваме да се разбереме, да се воодушевиме, да се промениме, да се вљубиме во другиот. Кога ќе погледнеш во сопствениот живот, што гледаш? Ајде сега погледни повторно, а што е она што избегнуваш да го видиш? Само преку прифаќање и разбирање на себеси, ќе стигнеме и до другиот. Енергијата на живеењето е ограничена, ние немаме неисцрпен извор. Добри сме сè додека пиеме од сопствениот извор, кога понекогаш им даваме и на другите да се напијат, кога понекогаш бараме и ние од нив. Многу полесна е живејачката кога имаме некој покрај нас, а кој не го сфаќаме за загарантиран, туку гледаме во неговата/нејзината одлука да го дели овој пат со нас. Животот секако се крши и не трае вечно и за многу од нас ќе зависи дали ќе одлучиме да останеме загледани во скршениот свет или, пак, ќе успееме да живееме со тој свет и да градиме со она што го имаме. Раната е простор за поврзување и разбирање, сила која нè осмислува и ни дава значење, како што животот е простор за значајни движења и чувствување и користење на силата и единственоста на секој од нас. Не плашете се да чувствувате, да доживувате, да дишете и да се радувате. Сè е тоа и за нас, луѓето!

COMPETITION FOR THE BEST STUDENT TRANSLATION AWARD AND STUDENT RESIDENCE FOR LITERARY TRANSLATION “BABYLON – New Generation” 2024

The Delegation of the European Union and the Faculty of Philology “Blazhe Koneski” – Skopje, are
pleased to announce the Competition for the best student translation award and student residency
for literary translation “Babylon – New Generation” 2024.

This call is open to all university students (not older than 27 years) who at the time of application are
enrolled in at least the third year of studies at one of the faculties in the country. Candidates need to
apply for the competition with a translation from any of the 24 official languages of the European
Union, into any of the languages spoken in the country.

Learn more about the call and APPLY HERE

APPLICATION DEADLINE: March 27, 2024

 

 

 

Нема машки и женски професии, важни се истрајноста и доследноста  

Пишува: Љупка Вртева, инженерка на годината 2023 во Словенија

Europe House во соработка со Умно.мк ја креира рубриката „Надреден знак“ во која интелектуалци од одредена област пишуваат колумна на теми што нè засегаат.

Колку се важни образовниот процес и независноста на образованието од државата и политиката? Онолку колку што се вредни сите луѓе што ја напуштиле својата држава и со својот потенцијал создаваат општо добро за друга држава.

Колку е важно државата да го препознае и да го негува потенцијалот кај децата во основното и во средното училиште, па дури и за времетраењето на студиите? Онолку колку да може да ги задржи тие умни глави за да придонесат кон напредок на својата држава и животот на населението.

Искрено посакувам секој што ќе го прочита овој текст да се обиде сам да одговори на овие две прашања и да се запраша што може да направи за да придонесе кон тоа да не биде потребно генерациите што доаѓаат да одговараат на истите прашања. Да ги одговориме денес и да се впуштиме во акција со која ќе промениме нешто.

Во време на општествена деградација, особено културна и уништен образовен систем во околината во која живеев, јас добив крилја и првпат отпатував – од дома, од Македонија. Моите вредности беа во целосна спротивност со оние што ги имаше мојата родна земја Македонија или, пак, само одредени луѓе околу мене. Имав повеќе лоши отколку добри искуства со луѓе што требаше да бидат мој или наш најголем пример и водач во тоа време во нашиот живот – нашите учители. Во тие времиња-невремиња бев жедна за правда и знаење. Бев бунтовник. Сакав да бидам тоа што сум, а не тоа што се обидоа да направат од мене. Затоа и се одлучив да побегнам од тоа што не сакав да бидам. Од тоа што не го поддржував и не го почитував.

Потекнувам од семејство каде што денот почнуваше и завршуваше со уметност и претприемништво. Различни области, а толку хармонични. Но, јас сакав да бидам поразлична. Дури и мајка ми се шегуваше на моја сметка и на социјалните мрежи напиша: „На шест години сакаше да биде балерина, но никој од нас не знаеше дека има план Б.“

Да бидеш различен во овој свет не е ни малку едноставно. Уште помалку за девојките и жените. Сè уште постојат стереотипи што ги обесхрабруваат младите девојки и жените и ги оддалечуваат од нивните соништа и желби. Јас сакав да бидам и бев различна. Одлучив да заминам од Македонија и да се запишам на Машински факултет во Љубљана, кој во тоа време се сметаше за еден од потешките факултети меѓу Словенците, каде што студираа претежно мажи. Желбата ме носеше напред, желбата беше моето гориво и поттик за да стигнам до знаење и со тоа знаење позитивно да влијаам врз околината во која сакам да живеам. На патот до знаењето, до додипломските и постдипломските студии на Машинскиот факултет, ништо не ме спречи, ниту словенечкиот јазик ниту ретката болест, а уште помалку спомените од Македонија. Кога нашата цел е небесната шир, тогаш немаме потреба од присила и ограничувања. Тогаш, имаме доволно енергија да полетаме.

Можам да истакнам дека инженерската професија не се состои само од техничко знаење. Инженерската професија е исклучително комплексна. Не можеш да бидеш добар и успешен инженер, а да ги немаш основните компоненти во себе, како што се етика и морал. Знаењето го добиваме со учење, искуство и истражување врз основа на морални начела и вредности што влијаат врз нашите одлуки.

И каде сум денес? Денес летам во околината каде што знаењето, трудот и истрајноста се главни вредности и се од државен интерес. Живеам во држава каде што не е важно чии сте, на која политичка партија ѝ припаѓате или од каде доаѓате. Живеам во држава каде што луѓето ме прифатија, ме почитуваат и го ценат моето знаење. Словенија го докажа тоа со доделувањето на признанието „Инженерка на годината 2023“.

И откако го добив ова престижно признание, се прашувам: „Можеме ли да бидеме повеќе од она што сме денес?“ Се разбира. Сите ние можеме да бидеме пример за младите, за новите генерации. Да им покажеме дека со своето знаење и страст можат да создадат подобро утре за нив и за генерациите што доаѓаат. Таа страст ги поттикнува луѓето да креираат, истражуваат и да развиваат нови идеи, производи или процеси. Кога постои страст кон иновации, во нас расте и желбата да го менуваме светот, да го подобриме постојното или да креираме нешто ново.

Верувам дека споделувањето лични искуства и инспиративни приказни е клучно за поттикнување на младите девојки и жени да ги следат своите желби и соништа.

Можеме да бидеме свои. Можеме да бидеме мотиватори. Всушност, тоа е и мојата задача откако го добив престижното признание „Инженерка на годината 2023“, да им ги пренесам својата енергија и своето размислување на младите девојки и да им кажам дека не постојат машки и женски професии, да им порачам дека за да го остварат својот сон, најважни се само личните желби и стремежи, истрајноста и доследноста.

Секоја девојка ќе биде благодарна сама на себе што се одлучила да влезе во светот на науката, технологијата, инженерството и математиката. Гласно сакам да им порачам дека секоја е способна, секоја може сè, секоја има крилја, само треба да полета!

И уште нешто од мојот рецепт: „Бидете свои, бидете различни. Секогаш и насекаде!

 

 

*Сите ставови во рубриката „Надреден знак“ се авторски.

Job position for Social Media Assistant at Europe House Veles

Europe House Veles is looking for a credible social media manager to create engaging content and contribute to increasing social media presence.

Interested candidates from the region should send their CV and Letter of interest to aneta.spirkoska@gopa-pace.com and euwithyou_mk@gopa-pace.com

In the email subject line, please mention the position you are applying for.

Only those who meet the qualification criteria will be contacted for an interview! Application deadline is 28.02.2024.

Junior Assistant_Social Media and Website

Job vacancies at Europe House Tetovo

The Europe House network is expanding and opening its seventh office in Tetovo.

Interested candidates from the region should send their CV and Letter of interest to aneta.spirkoska@gopa-pace.com and euwithyou_mk@gopa-pace.com

In the email subject line, please mention the position you are applying for.

Only those who meet the qualification criteria will be contacted for an interview! Application deadline is 16.02.2024.

Junior Local Event Coordinator

Junior Local EH Networks Assistant

Junior Assistant Social Media and Website

 

Хана Корнети: Ајде да си дозволиме да се подетиниме

Разговараше: Наташа Атанасова

Замислете девојче кое има 11 години, а разбира можеби и повеќе од повеќето големи. И тоа девојче, замислете, раскажува толку заразно што без да трепнете чекате да видите каде ќе отиде и што ќе направи. Дали ќе замине на село со мајка ѝ иако е недела и е ден за корнфлекс и излежување, дали ќе го најдат селото Бабин Заб, дали вистина ама баш вистина запознава шумски трол кој се вика Папрат и кој му доаѓа како нејзина тролско-откачена верзија? И дали приказната на Папрат е за верување и авантурата на Илина за впуштање во неа и со неа…

Ама штом сте се зачитале, сфаќате дека нема назад од фантастичниот свет на Илина што го креира Хана Корнети во нејзиниот нов роман „Илина и шумските тролови“. Има само напред – со многу хумор и забава и со развој на настаните и на ликовите каков што… па, ќе треба да читате за да дознаете 🙂 А кога сте веќе тука, прочитајте го прво овој разговор со Хана, кој го направивме за уште повеќе да ве заскокоткаме!

Хана, како си? Како го доживуваш периодов на излегување од печат на твојата трета книга, прв роман, откако го пишуваше година и пол?

Да ти кажам право, Наташа, одлично сум! Омилен период ми е смислувањето, пишувањето и препишувањето на книгата, соработката со уредник, илустратор и „бета“ читатели. Помалку омилен период, особено кога демнат рокови, ми е лектура, спремање за печат и организирање промоција. Сега се радувам што главните обврски завршија со една прекрасна промоција со моите омилени луѓе и нови, убави ликови! Многу сум благодарна на сите што дојдоа и беа дел од приказната на „Илина“, и надвор од книгата и внатре во неа. Сега ќе си се одморам и ќе го следам самостојниот живот на книгата од зад завеса.

Фантастика за деца – жанровски тука припаѓа „Илина и шумските тролови“. Од каде поривот по збирката раскази „Млечни заби“ да пишуваш за деца?

Се мачев со пишувањето на еден доста посериозен роман кој ми се вртка во глава од 2015-та. Тешко ми одеше, мислам бидејќи немам созреано за да го напишам како што треба. Тој период сонував една сцена која ми остави силен впечаток и која потоа порасна во „Илина и шумските тролови“. Така што, немав конкретна намера да пишувам за деца, едноставно натаму ме однесе текот на настани. И драго ми е – токму ваквата книжевноста ја голтав како дете. А на другиот, посериозен роман со кој се мачевме, се надевам дека еден ден ќе му дојде времето.

Ликот на Илина е вистинска милина, лик на кој читателот паѓа уште на првите страници, а таа првична вљубеност постепено преминува во љубов и пол. Но, не е само Илина таков лик. Тука се и нејзината мајка Лидија, другарчињата Пепи и Ники, тролот Папрат, Вирџинија, Касандра… Што ти беше најважно при градењето на ликовите за да бидат уверливи?

Да ми се драги – да ги сакам сите, на свој, различен начин – да ги разбирам, дури и „негативците“. Пример, имав во порана верзија еден лик на негативец кој беше целосно непоистоветлив за мене. Беше карикатура за која немав најдено емпатија. И тоа веднаш се познаваше. Сѐ околу ликот ми чкрипеше, а и уредникот, Ведран Диздаревиќ, ми посочи дека ликот е нејасен, слаб, без вистинско место во книгата. Го заменив со лик кој ми е драг, за кој имам разбирање, за кој имам идеја и приказна, кој е слоевит. Лик кој едвај чекам да го развијам во следните две книги.

Во урбаните средини каде што денес живеат најголем дел од луѓето, сивилата на секојдневието знаат да ја засенат магијата. Твојата фантастична приказна сместена во урбан контекст е како прозорче низ кое може да се види магичното. Мислиш ли дека на светот му недостасуваат магија и фантазија?

Секако. Не мислам целосно да одлепиме, туку да гледаме на светот со малку повеќе фантазија, да си додаваме своја боја. Луѓето се плашат од фантазија, сонување. Особено во нашето поднебје, социо-културо-политички се имаме соочено со куп разочарувања, така што луѓето од инстинкт за самозаштита, се потпираат на скепса, песимизам, апатија. И тоа, за жал, е разбирливо. Мислам дека може да се оградиме од тие непријатни сегменти на некој начин (да си ги зачуваме живците) и да посонуваме во други насоки. То ест, да си дозволиме да се подетиниме. Луѓе тоа го прават низ општествени градини, цртање, читање, пишување, фоткање, шеткање, дури и муабети со комшии, не знам? Така може и да се делува – од внатре да ја шириме фантазијата кон надвор. А за да си дозволиш да фантазираш, треба и да се помириш со фактот дека никогаш нема да бидеш „кул“ според популарното мислење (ама па тоа те прави најкул).

За разлика од збирката раскази, каде што во преден план е експерименталноста и играњето со наративните постапки, во „Илина и шумските тролови“ особено доаѓа до израз твојот стил на раскажување. Јазикот ти е со младешки сленг, кој е толку свеж и постојано изненадува, што го држи вниманието и го прави читањето забавно. Зачинето со хуморот во секоја втора реченица – вистински десерт, каква што би требало да е секоја книга за деца, нели?

Сметам дека книгите за деца, особено денес кога толку различни медиуми и содржини се борат за нивното внимание, мора да се доволно забавни за да го задржат детското внимание. Раните години се битни за развивање врска со книжевноста, а читањето е битно за да пораснеме во побогати луѓе. Дури и ако сакаме новите генерации да читаат „посериозна“ литература како Балзак и Толстој, со тоа секако не може да се почне. За да се вљубат децата во книжевноста и да ја истражуваат, треба прво да се вљубат во книги во чии светови ќе посакаат да се изгубат, книги што ќе им ја обојат фантазијата, книги што ќе ги возбудуваат и радуваат.

И додека ја читав „Млечни заби“, и сега со „Илина“ имам впечаток дека детскиот поглед на свет ти е толку близок и дека детето во себе си го чуваш да не порасне. Каков е твојот однос со децата? Се дружиш ли со деца?

Пааа… мојот круг на пријатели е главно бездетен. Но тие неколку деца со кои повремено се дружам и имам чест да сведочам како растат – внук и внука од братучеди, деца на семејни пријатели, деца на сите три другарки што имаат деца – ми се многу драги. Секогаш сме имале супер дружба и фер другарство, дури и кога бев помлада и убедена дека „не ме бива со деца“. Финтата е, бар за мене, да ги сфаќам сериозно. Не дека не си играме или шегуваме, но гледам сериозно да ги слушам, и сериозно – нели, не во смисла намќоресто – да им одговарам на прашањата.

Едукативната димензија на литературата за деца е нешто што е задолжително. Со други зборови, секоја книга за деца има своја порака, а добра е онолку колку што ќе успее писателот таа порака што поненаметливо да им ја подвали на децата. Имаше ли дилеми за тоа каква порака/пораки сакаш да испратиш со „Илина“?

Самиот тек на настаните и уште побитно, самиот развој на ликовите си ги донесоа соодветните „пораки“. На мене остана само да не ги затупам до степен да развијат обратен ефект кај читателите или, уште полошо, антипатија кон книгата. Ова не беше секогаш лесно, бидејќи кога станува збор за книга каде има и возрасни и деца, секако има мигови кога возрасните нешто ги подучуваат децата или кога децата сами растат преку настаните.

На крајот на „Илина и шумските тролови“ насетуваме дека крајот е всушност само едно издишување пред да продолжат авантурите на Илина и другарите во борбата против Сангруел. Ќе има продолженија? Колку, кога, како, што – сè што сакаш да ни откриеш 😀 .

Иако „Илина и шумските тролови“ може да се чита како целина сама за себе, замислена е како трилогија. Имам релативно груба слика за главните настани што треба да доминираат со главните настани во следните два дела и бар еден нов лик кој едвај чекам да го претставам во одреден контекст кој мислам дека е важен за децата. Освен тоа, во идните делови читателите подобро ќе го запознаат Инженерот, ќе дознаат повеќе за Сангруел, ќе одат на повеќе излети во Оранжеријата, ќе откријат повеќе за светот на вештерките… се надевам дека доволно кажав без нешто да издадам.

И „Млечни заби“ и „Илина и шумските тролови“ ги издаде во „Или-или“, кој може веќе да се каже дека е твој издавач. Каков ти е односот со „Или-или“ и што сметаш дека е клучно за врската помеѓу еден писател и еден издавач?

Им пријдов на „Или-Или“ прво бидејќи ми беа препорачани, второ бидејќи имав впечаток дека не би ми ги издале книгите ако не ги бендисуваат. Не мислам дека некој ќе ми направеше услуга ако ми издадеше книга за да ми направи „чест“. Од 2021-ва до сега, имаме супер соработка и вистина се радувам со изборот. Тоа што би рекла дека е клучно, е од двете страни да има почит, искрена и отворена комуникација, доверба и заедничка мисија: зошто сме овде? Колку што е убав процесот на создавање книги, толку е и фрагилен. Затоа се навистина важни добрите меѓучовечки односи. Тука спаѓа и односот со уредникот (за „Млечни заби“ Ненад Стевовиќ, за „Илина“ Ведран Диздаревиќ), илустраторот (за „Млечни заби“ Бојан Сенковски, за „Илина“ Александра Софрониеска) и бета читателите (Александра С., Ивана Марковска Доковска, Нина Милева, Матеј Тројачанец, Андреј Коларовски). Помага и да можете на пиво заедно да седнете и убаво да си поминете.

Насловна фотографија: Бојан Сенковски

Домника Кардула: Благодарам што постоиш

– Она кога деветгодишната аутистична ќерка ќе ти каже: „Мамо, дојди!“, а тебе ти звучи како да ти ја раскажала „Војна и мир“. Ова е мој твит од 2016 година.

Еден од многуте примери што ми потврдија дека се разликувам од другите мајки што имаат деца со типичен развој и дека мене радост ќе ми приредува еден нов збор, работи и активности кои за другите се вообичаени и не ги забележуваат, затоа што се подразбираат, а мене ми се чини како моето дете да искачило врв на планина. Ерато отвори еден нов свет за мене и за моето семејство.

Родителите на децата со атипичен развој минуваат низ неколку фази од моментот на осознавањето дека детето има проблем до моментот на прифаќањето на состојбата, но има и родители што остануваат заглавени некаде помеѓу. Да се бориш со состојбата на своето дете и истовремено со нефункционалниот и дискриминаторски систем е исцрпувачко!

Во моментите кога сфативме дека Ерато е во спектарот, сфативме дека во нашата земја генерално многу малку се знае и се зборува за аутизмот! Многу прашања, малку одговори!

Не прифаќам дека моето дете е помалку важно и нема да дозволам некој да го третира како такво!

Како семејство знаевме дека ние сме нејзиниот глас и дека тој глас ќе сакаме да се чуе, без илузии дека ќе направиме чуда, но ќе ја анимираме јавноста и ќе ја потсетуваме државата на нејзините обврски, заедно со сите други родители што сакаат да бидат слушнати и сакаат да направат промени.

Јас, мојот сопруг и постарата ќерка станавме активисти за правата на децата со аутизам и правата на сите деца/лица со атипичен развој. Аргументирано посочуваме кои и каде се проблемите со кои се соочува оваа популација, проблеми кои се нивно секојдневие.

Влегувањето во образовниот систем, кое беше особено тешко, ја покажа вистинската слика на нашето општество, која беше поразителна, едноставно родители оставени сами на себе и на своите материјални можности. Тогаш се соочивме и со луѓе што немаа ни малку разбирање, луѓе лишени од каква било емпатија, луѓе вчудовидени дека ние воопшто се осмелуваме да го запишеме во редовна настава нашето дете и така ги доведеме нивните деца во контакт со едно „такво“ дете.

Тешки моменти за родител и во такви ситуации не може и не смее човек да остане нем! Од моментите кога почна нашата борба досега се имаат случено одредени чекори кон прифаќање и подобрување на одредени услови, но далеку од доволно. Системот би бил комотен кога не би имало активисти кои му го нарушуваат комфорот, но тоа би значело дека системот функционира по право и пропис, што секако кај нас не е случај.

Ако јас како родител и малку имам придонесено во будењето на свеста и особено ако сум помогнала барем на еден родител да ја прифати состојбата на своето дете, ќе биде радост за мене.

Ерато е седумнаесетгодишна девојка. Таа сè уште се радува на чоколадо, посета на маркет и прошетка во парк. Кога ја гледам нејзината радост, нејзината искреност, нејзините секогаш љубопитни очи, помислувам дека воопшто не е фер да се обидуваме да ја внесеме во нашиот свет. Светот на лицата со аутизам е свет искрен, свет без љубомора и завист, сосема спротивен од нашиот!

Ерато нè направи подобри луѓе во секој поглед, ни отвори нови хоризонти, ни даде едно сосема ново гледање на животот, нови моменти на радост и благодарам што e наша.

ЈУРОП ХАУС СКОПЈЕ ГО ПРОСЛАВИ СВОЈОТ 4 РОДЕНДЕН СО АРХИТЕКТОНСКИ КОНКУРС

Јуроп хаус Скопје ја одбележа својата четврта годишнина со спој на наследството и визијата за иднината, одржувајќи изложба и церемонија на доделување награди за конкурсот за архитектонски и урбанистички дизајн „Скопје на новата генерација“. На овој настан беше прикажан талентот на младите архитекти кои придонесуваат за урбаниот развој на Скопје.
На натпреварот пристигнаа 12 пријави од 24 млади архитекти, а секој од нив претстави планови за обнова на различни локации во градот. Првата награда ја доби „Лотос за неа“ (“Lotus 4 Her”) на Антонио Грујевски за фонтаната „Лотос“ во Градски парк Скопје. Втората награда ја добија Даниела Василева, Сара Велеска и Сара Трајкова за „Реимагинирање на боените бранови“ (“Reimagining Colorwaves”), за кејот „Димитар Влахов“ покрај реката Вардар. Третата награда им припадна на Натали Велеска, Ален Цветковски и Дона Митровска за нивниот проект „СпајнХ“ (“SpineX”), наменет за ревитализација на улицата „Пластичарска“.

Настанот се одржа во зградата на Централната пошта во Скопје, место со значително историско значење, што „Europa Nostra“ го стави на листата на седумте најзагрозени културни споменици во Европа. На 26 јули, датум што се совпаѓа со 60-годишнината од разорниот земјотрес во Скопје, „Европа Ностра“, во соработка со Институтот на Европската инвестициска банка, го сврте вниманието кон итната потреба за реставрација на зградата. Ова чувство се одрази и во забелешките на евроамбасадорот Дејвид Гир, нагласувајќи ја важноста за итна акција со цел да се зачува оваа историска градба.

„Денес стоиме овде во Пошта, веројатно најзначајниот пример на бруталистичка уметност; естетика што го обликуваше постземјотресниот архитектонски идентитет на Скопје. Да се потсетиме на културното наследство што треба да се заштити и негува. Денес, Пошта сè уште нема покрив и сѐ поголем е ризикот повеќе да не се користи и да се распадне. Сепак, Пошта, да ги употребиме зборовите на Сартр, не прифаќа пораз! Ниту ние. Решивме да го одбележиме четвртиот роденден на Europe House токму тука. На Денот на ослободувањето на Скопје.“, истакна амбасадорот Гир.

Во нејзиниот говор, министерката за култура, г-ѓа Бисера Костадиновска-Стојчевска, му се заблагодари на амбасадорот Гир и истакна дека “Ова значајна пригода, на Јуроп хаус Скопје од културен карактер успеа да ги зближи историјата и иднината, со креативноста на студентите по архитектура.” Таа додаде дека овој конкурс оди чекор напред и го премостува минатото со аспирациите за иднината.

Конкурсот „Скопје на новата генерација“ го оценуваше жири од 5 члена од сите пет архитектонски факултети во Скопје, (Меѓународен Балкански универзитет, Универзитетот Американ Колеџ Скопје (УАКС), Универзитетот МИТ, Факултетот за општествени науки (ФОН) и Универзитетот „Св. Кирил и Методиј“ Скопје). Проф. д-р Бојан Карнаков, во име на жирито објасни дека: „Главната цел на конкурсот е да инспирира иновативни идеи за архитектонски и урбан дизајн што би го зајакнале чувството на заедница во јавните простори на делови од градот врежани во колективната меморија на Скопје; младите архитекти до 35-годишна возраст требаше да се фокусираат на повторно осмислување и/или преуредување на овие делови од градот, со цел да се создаде одржлива и инклузивна средина“.

Победничкиот проект „Лотос за неа“ (“Lotus 4 Her”), изработен од младиот архитект Антонио Грујевски, претставува визионерски пејзаж и реставраторски проект чија цел е зајакнување на зелената одржливост во урбаното ткиво на Скопје, притоа оддавајќи почит на жените-архитекти, пионери во областа, кои одиграа клучна улога во обновата на постземјотресно Скопје во 1963 година. Во својот поздравен говор, Грујевски рече: “За еден месец сме во 2024, а сите политичари и дел од нашите колеги сеуште зборуваат за Скопје 2014. Светот се движи напред. Европа се движи напред. Имаме предизвици со климатските промени, со енергетската независност и со загадувањето. Ова се предизвици на кои што мораме да се фокусираме, и да се придружиме кон визиите на Европската Унија.”

Изложбата во Централна Пошта ќе биде отворена за јавноста во наредните три дена, од вторник до четврток, од 12:00 до 15:00 часот.

Дипломатски добротворен базар.

Вчера се одржа дипломатски добротворен базар во организација на Dobredojde Macedonia Welcome Centre, а под патронство на Амбасадорот на Европската Унија Дејвид Гир.
Базарот се одржa по повод Светскиот ден на децата, а собраните средства ќе бидат наменети за децата и лицата со попреченост во рамки на програмата „Тимјани„ од националната стратегија за деинституционализација.

May be an image of 5 people and dirndl

May be an image of 5 people, sushi and crowd

May be an image of 1 person, table, crowd and text

Subscribe To our newsletter!