Europe House Veles is looking for a credible social media manager to create engaging content and contribute to increasing social media presence.
Interested candidates from the region should send their CV and Letter of interest to aneta.spirkoska@gopa-pace.com and euwithyou_mk@gopa-pace.com
In the email subject line, please mention the position you are applying for.
Only those who meet the qualification criteria will be contacted for an interview! Application deadline is 28.02.2024.
The Europe House network is expanding and opening its seventh office in Tetovo.
Interested candidates from the region should send their CV and Letter of interest to aneta.spirkoska@gopa-pace.com and euwithyou_mk@gopa-pace.com
In the email subject line, please mention the position you are applying for.
Only those who meet the qualification criteria will be contacted for an interview! Application deadline is 16.02.2024.
Junior Local Event Coordinator
Junior Local EH Networks Assistant
Junior Assistant Social Media and Website
Разговараше: Наташа Атанасова
Замислете девојче кое има 11 години, а разбира можеби и повеќе од повеќето големи. И тоа девојче, замислете, раскажува толку заразно што без да трепнете чекате да видите каде ќе отиде и што ќе направи. Дали ќе замине на село со мајка ѝ иако е недела и е ден за корнфлекс и излежување, дали ќе го најдат селото Бабин Заб, дали вистина ама баш вистина запознава шумски трол кој се вика Папрат и кој му доаѓа како нејзина тролско-откачена верзија? И дали приказната на Папрат е за верување и авантурата на Илина за впуштање во неа и со неа…
Ама штом сте се зачитале, сфаќате дека нема назад од фантастичниот свет на Илина што го креира Хана Корнети во нејзиниот нов роман „Илина и шумските тролови“. Има само напред – со многу хумор и забава и со развој на настаните и на ликовите каков што… па, ќе треба да читате за да дознаете 🙂 А кога сте веќе тука, прочитајте го прво овој разговор со Хана, кој го направивме за уште повеќе да ве заскокоткаме!
Да ти кажам право, Наташа, одлично сум! Омилен период ми е смислувањето, пишувањето и препишувањето на книгата, соработката со уредник, илустратор и „бета“ читатели. Помалку омилен период, особено кога демнат рокови, ми е лектура, спремање за печат и организирање промоција. Сега се радувам што главните обврски завршија со една прекрасна промоција со моите омилени луѓе и нови, убави ликови! Многу сум благодарна на сите што дојдоа и беа дел од приказната на „Илина“, и надвор од книгата и внатре во неа. Сега ќе си се одморам и ќе го следам самостојниот живот на книгата од зад завеса.
Се мачев со пишувањето на еден доста посериозен роман кој ми се вртка во глава од 2015-та. Тешко ми одеше, мислам бидејќи немам созреано за да го напишам како што треба. Тој период сонував една сцена која ми остави силен впечаток и која потоа порасна во „Илина и шумските тролови“. Така што, немав конкретна намера да пишувам за деца, едноставно натаму ме однесе текот на настани. И драго ми е – токму ваквата книжевноста ја голтав како дете. А на другиот, посериозен роман со кој се мачевме, се надевам дека еден ден ќе му дојде времето.
Да ми се драги – да ги сакам сите, на свој, различен начин – да ги разбирам, дури и „негативците“. Пример, имав во порана верзија еден лик на негативец кој беше целосно непоистоветлив за мене. Беше карикатура за која немав најдено емпатија. И тоа веднаш се познаваше. Сѐ околу ликот ми чкрипеше, а и уредникот, Ведран Диздаревиќ, ми посочи дека ликот е нејасен, слаб, без вистинско место во книгата. Го заменив со лик кој ми е драг, за кој имам разбирање, за кој имам идеја и приказна, кој е слоевит. Лик кој едвај чекам да го развијам во следните две книги.
Секако. Не мислам целосно да одлепиме, туку да гледаме на светот со малку повеќе фантазија, да си додаваме своја боја. Луѓето се плашат од фантазија, сонување. Особено во нашето поднебје, социо-културо-политички се имаме соочено со куп разочарувања, така што луѓето од инстинкт за самозаштита, се потпираат на скепса, песимизам, апатија. И тоа, за жал, е разбирливо. Мислам дека може да се оградиме од тие непријатни сегменти на некој начин (да си ги зачуваме живците) и да посонуваме во други насоки. То ест, да си дозволиме да се подетиниме. Луѓе тоа го прават низ општествени градини, цртање, читање, пишување, фоткање, шеткање, дури и муабети со комшии, не знам? Така може и да се делува – од внатре да ја шириме фантазијата кон надвор. А за да си дозволиш да фантазираш, треба и да се помириш со фактот дека никогаш нема да бидеш „кул“ според популарното мислење (ама па тоа те прави најкул).
Сметам дека книгите за деца, особено денес кога толку различни медиуми и содржини се борат за нивното внимание, мора да се доволно забавни за да го задржат детското внимание. Раните години се битни за развивање врска со книжевноста, а читањето е битно за да пораснеме во побогати луѓе. Дури и ако сакаме новите генерации да читаат „посериозна“ литература како Балзак и Толстој, со тоа секако не може да се почне. За да се вљубат децата во книжевноста и да ја истражуваат, треба прво да се вљубат во книги во чии светови ќе посакаат да се изгубат, книги што ќе им ја обојат фантазијата, книги што ќе ги возбудуваат и радуваат.
Пааа… мојот круг на пријатели е главно бездетен. Но тие неколку деца со кои повремено се дружам и имам чест да сведочам како растат – внук и внука од братучеди, деца на семејни пријатели, деца на сите три другарки што имаат деца – ми се многу драги. Секогаш сме имале супер дружба и фер другарство, дури и кога бев помлада и убедена дека „не ме бива со деца“. Финтата е, бар за мене, да ги сфаќам сериозно. Не дека не си играме или шегуваме, но гледам сериозно да ги слушам, и сериозно – нели, не во смисла намќоресто – да им одговарам на прашањата.
Самиот тек на настаните и уште побитно, самиот развој на ликовите си ги донесоа соодветните „пораки“. На мене остана само да не ги затупам до степен да развијат обратен ефект кај читателите или, уште полошо, антипатија кон книгата. Ова не беше секогаш лесно, бидејќи кога станува збор за книга каде има и возрасни и деца, секако има мигови кога возрасните нешто ги подучуваат децата или кога децата сами растат преку настаните.
Иако „Илина и шумските тролови“ може да се чита како целина сама за себе, замислена е како трилогија. Имам релативно груба слика за главните настани што треба да доминираат со главните настани во следните два дела и бар еден нов лик кој едвај чекам да го претставам во одреден контекст кој мислам дека е важен за децата. Освен тоа, во идните делови читателите подобро ќе го запознаат Инженерот, ќе дознаат повеќе за Сангруел, ќе одат на повеќе излети во Оранжеријата, ќе откријат повеќе за светот на вештерките… се надевам дека доволно кажав без нешто да издадам.
Им пријдов на „Или-Или“ прво бидејќи ми беа препорачани, второ бидејќи имав впечаток дека не би ми ги издале книгите ако не ги бендисуваат. Не мислам дека некој ќе ми направеше услуга ако ми издадеше книга за да ми направи „чест“. Од 2021-ва до сега, имаме супер соработка и вистина се радувам со изборот. Тоа што би рекла дека е клучно, е од двете страни да има почит, искрена и отворена комуникација, доверба и заедничка мисија: зошто сме овде? Колку што е убав процесот на создавање книги, толку е и фрагилен. Затоа се навистина важни добрите меѓучовечки односи. Тука спаѓа и односот со уредникот (за „Млечни заби“ Ненад Стевовиќ, за „Илина“ Ведран Диздаревиќ), илустраторот (за „Млечни заби“ Бојан Сенковски, за „Илина“ Александра Софрониеска) и бета читателите (Александра С., Ивана Марковска Доковска, Нина Милева, Матеј Тројачанец, Андреј Коларовски). Помага и да можете на пиво заедно да седнете и убаво да си поминете.
Насловна фотографија: Бојан Сенковски
– Она кога деветгодишната аутистична ќерка ќе ти каже: „Мамо, дојди!“, а тебе ти звучи како да ти ја раскажала „Војна и мир“. Ова е мој твит од 2016 година.
Еден од многуте примери што ми потврдија дека се разликувам од другите мајки што имаат деца со типичен развој и дека мене радост ќе ми приредува еден нов збор, работи и активности кои за другите се вообичаени и не ги забележуваат, затоа што се подразбираат, а мене ми се чини како моето дете да искачило врв на планина. Ерато отвори еден нов свет за мене и за моето семејство.
Родителите на децата со атипичен развој минуваат низ неколку фази од моментот на осознавањето дека детето има проблем до моментот на прифаќањето на состојбата, но има и родители што остануваат заглавени некаде помеѓу. Да се бориш со состојбата на своето дете и истовремено со нефункционалниот и дискриминаторски систем е исцрпувачко!
Во моментите кога сфативме дека Ерато е во спектарот, сфативме дека во нашата земја генерално многу малку се знае и се зборува за аутизмот! Многу прашања, малку одговори!
Не прифаќам дека моето дете е помалку важно и нема да дозволам некој да го третира како такво!
Како семејство знаевме дека ние сме нејзиниот глас и дека тој глас ќе сакаме да се чуе, без илузии дека ќе направиме чуда, но ќе ја анимираме јавноста и ќе ја потсетуваме државата на нејзините обврски, заедно со сите други родители што сакаат да бидат слушнати и сакаат да направат промени.
Јас, мојот сопруг и постарата ќерка станавме активисти за правата на децата со аутизам и правата на сите деца/лица со атипичен развој. Аргументирано посочуваме кои и каде се проблемите со кои се соочува оваа популација, проблеми кои се нивно секојдневие.
Влегувањето во образовниот систем, кое беше особено тешко, ја покажа вистинската слика на нашето општество, која беше поразителна, едноставно родители оставени сами на себе и на своите материјални можности. Тогаш се соочивме и со луѓе што немаа ни малку разбирање, луѓе лишени од каква било емпатија, луѓе вчудовидени дека ние воопшто се осмелуваме да го запишеме во редовна настава нашето дете и така ги доведеме нивните деца во контакт со едно „такво“ дете.
Тешки моменти за родител и во такви ситуации не може и не смее човек да остане нем! Од моментите кога почна нашата борба досега се имаат случено одредени чекори кон прифаќање и подобрување на одредени услови, но далеку од доволно. Системот би бил комотен кога не би имало активисти кои му го нарушуваат комфорот, но тоа би значело дека системот функционира по право и пропис, што секако кај нас не е случај.
Ако јас како родител и малку имам придонесено во будењето на свеста и особено ако сум помогнала барем на еден родител да ја прифати состојбата на своето дете, ќе биде радост за мене.
Ерато е седумнаесетгодишна девојка. Таа сè уште се радува на чоколадо, посета на маркет и прошетка во парк. Кога ја гледам нејзината радост, нејзината искреност, нејзините секогаш љубопитни очи, помислувам дека воопшто не е фер да се обидуваме да ја внесеме во нашиот свет. Светот на лицата со аутизам е свет искрен, свет без љубомора и завист, сосема спротивен од нашиот!
Ерато нè направи подобри луѓе во секој поглед, ни отвори нови хоризонти, ни даде едно сосема ново гледање на животот, нови моменти на радост и благодарам што e наша.
Јуроп хаус Скопје ја одбележа својата четврта годишнина со спој на наследството и визијата за иднината, одржувајќи изложба и церемонија на доделување награди за конкурсот за архитектонски и урбанистички дизајн „Скопје на новата генерација“. На овој настан беше прикажан талентот на младите архитекти кои придонесуваат за урбаниот развој на Скопје.
На натпреварот пристигнаа 12 пријави од 24 млади архитекти, а секој од нив претстави планови за обнова на различни локации во градот. Првата награда ја доби „Лотос за неа“ (“Lotus 4 Her”) на Антонио Грујевски за фонтаната „Лотос“ во Градски парк Скопје. Втората награда ја добија Даниела Василева, Сара Велеска и Сара Трајкова за „Реимагинирање на боените бранови“ (“Reimagining Colorwaves”), за кејот „Димитар Влахов“ покрај реката Вардар. Третата награда им припадна на Натали Велеска, Ален Цветковски и Дона Митровска за нивниот проект „СпајнХ“ (“SpineX”), наменет за ревитализација на улицата „Пластичарска“.
Настанот се одржа во зградата на Централната пошта во Скопје, место со значително историско значење, што „Europa Nostra“ го стави на листата на седумте најзагрозени културни споменици во Европа. На 26 јули, датум што се совпаѓа со 60-годишнината од разорниот земјотрес во Скопје, „Европа Ностра“, во соработка со Институтот на Европската инвестициска банка, го сврте вниманието кон итната потреба за реставрација на зградата. Ова чувство се одрази и во забелешките на евроамбасадорот Дејвид Гир, нагласувајќи ја важноста за итна акција со цел да се зачува оваа историска градба.
„Денес стоиме овде во Пошта, веројатно најзначајниот пример на бруталистичка уметност; естетика што го обликуваше постземјотресниот архитектонски идентитет на Скопје. Да се потсетиме на културното наследство што треба да се заштити и негува. Денес, Пошта сè уште нема покрив и сѐ поголем е ризикот повеќе да не се користи и да се распадне. Сепак, Пошта, да ги употребиме зборовите на Сартр, не прифаќа пораз! Ниту ние. Решивме да го одбележиме четвртиот роденден на Europe House токму тука. На Денот на ослободувањето на Скопје.“, истакна амбасадорот Гир.
Во нејзиниот говор, министерката за култура, г-ѓа Бисера Костадиновска-Стојчевска, му се заблагодари на амбасадорот Гир и истакна дека “Ова значајна пригода, на Јуроп хаус Скопје од културен карактер успеа да ги зближи историјата и иднината, со креативноста на студентите по архитектура.” Таа додаде дека овој конкурс оди чекор напред и го премостува минатото со аспирациите за иднината.
Конкурсот „Скопје на новата генерација“ го оценуваше жири од 5 члена од сите пет архитектонски факултети во Скопје, (Меѓународен Балкански универзитет, Универзитетот Американ Колеџ Скопје (УАКС), Универзитетот МИТ, Факултетот за општествени науки (ФОН) и Универзитетот „Св. Кирил и Методиј“ Скопје). Проф. д-р Бојан Карнаков, во име на жирито објасни дека: „Главната цел на конкурсот е да инспирира иновативни идеи за архитектонски и урбан дизајн што би го зајакнале чувството на заедница во јавните простори на делови од градот врежани во колективната меморија на Скопје; младите архитекти до 35-годишна возраст требаше да се фокусираат на повторно осмислување и/или преуредување на овие делови од градот, со цел да се создаде одржлива и инклузивна средина“.
Победничкиот проект „Лотос за неа“ (“Lotus 4 Her”), изработен од младиот архитект Антонио Грујевски, претставува визионерски пејзаж и реставраторски проект чија цел е зајакнување на зелената одржливост во урбаното ткиво на Скопје, притоа оддавајќи почит на жените-архитекти, пионери во областа, кои одиграа клучна улога во обновата на постземјотресно Скопје во 1963 година. Во својот поздравен говор, Грујевски рече: “За еден месец сме во 2024, а сите политичари и дел од нашите колеги сеуште зборуваат за Скопје 2014. Светот се движи напред. Европа се движи напред. Имаме предизвици со климатските промени, со енергетската независност и со загадувањето. Ова се предизвици на кои што мораме да се фокусираме, и да се придружиме кон визиите на Европската Унија.”
Изложбата во Централна Пошта ќе биде отворена за јавноста во наредните три дена, од вторник до четврток, од 12:00 до 15:00 часот.
Вчера се одржа дипломатски добротворен базар во организација на Dobredojde Macedonia Welcome Centre, а под патронство на Амбасадорот на Европската Унија Дејвид Гир.
Базарот се одржa по повод Светскиот ден на децата, а собраните средства ќе бидат наменети за децата и лицата со попреченост во рамки на програмата „Тимјани„ од националната стратегија за деинституционализација.
Конференцијата на Обединетите нации за климатски промени (COP28) започна со будење на колективната и индивидуалната свест за климатска акција. Конференцијата се одржува во најжешката година забележана во историјата, а влијанијата на климатската криза се вистински предизвик врз човечкиот живот и егзистенцијата ширум светот.
Europe House мрежата преку COP28 Warm-up активностите ги акцентираше климатските обврски, превенцијата и транзицијата кон подобра и климатски неутрална иднина.
Првиот настан се одржа во Europe House Veles каде заедно со младите се говореше на тема #foodsecurity. Младите се запознаа со важноста на правичниот пристап до храна, трансформацијата на системот за исхрана како и отпадот кој потоа се создава.
Продолживме во Europe House Kriva Palanka co фокус на #LandUse и практиките за менаџирање со земјиште, урбаното и руралното планирање и улогата на младите во адресирање на предизвиците со климатските промени.
Tретата активност ја презема Europe House Strumica дискутирајќи за #ОдржливоЗемјоделство. Во рамките на работилницата, се наведе практичното истражување и контрола на квалитетот на почвата и водата, кои се клучни фактори за органско производство на храна.
За крај, во Europe House Bitola присутните се запознаа со богатиот биодиверзитет во нашата земја, значењето и важноста на истиот и иницијативите поддржани од Европската Унија како Natura 2000 MK и CITES. Во рамките на работилницата се реализираше теренско истражување со интерактивната апликација iNaturalist, преку која младите имаат можност да ги запознаваат, изучуваат и мапираат видовите кои нѐ опркужуваат и активно да се вклучат во движењето за спас на нашата флора и фауна.
Преку илустрираните приказни, најмалите се запознаа со најмилата „Лисичка плетачка“ и ги открија шумските тајни. Во духот на есента, сувите лисја, шалчињата и ракавичките послужија како одлични реквизити кои ја збогатија рaботилницата предводена од Ана Голејшка Џикова.
Разговараше: Наташа Атанасова
Месецов на 13 ноември, Денот на ослободувањето на Скопје, беше промовирана научната студија „Книжевна мапа на Скопје“ од Моника Илкова. Сосема пригодно, имајќи ја предвид содржината на оваа книга, која хронолошки ги претставува најзначајните македонски дела во кои градот Скопје е издигнат до ниво на книжевен лик.
„Книжевна мапа на Скопје“ е водич за книжевни туристи, на кои никогаш не им е доста од шетање низ улиците на градот. За оние кои сакаат да ги помирисаат скопската раззелената пролет, да се сетат на тешката летна омарнина и кога е надвор есенски зашарано или зимски замаглено. За оние кои се љубопитни да дознаат како се живеело по скопските улици во годините по Втората светска војна или како татнела земјата во 5:17 и го урнала за 20 секунди градот во 1963 година. Но и за оние свесните за сите неправди што ги трпел и трпи градот низ годините и во крикот на скопските поети го наоѓаат гласот што самите се воздржуваат да го испуштат.
„Книжевна мапа на Скопје“ е научна студија која се занимава со дела од македонската книжевност во кои градот Скопје има значајна улога. Од каде интересот за темата на градот? И зошто токму Скопје?
Просторот отсекогаш сум го чувствувала повеќе од само локација на која се случува нешто. И во книжевноста и надвор од неа. Чувствувањето на просторот ми беше предмет на интерес уште во периодот кога го пишував мојот дипломски труд, но тогаш стануваше збор за еден поинаков простор во литературата – домот. Периодот кога ги завршував магистерските студии, живеев на неколку адреси, на неколку авионски линии, со куфер во мојата Буба, помеѓу неколку градови (и села). Некако во тој период природно ми дојде да го проширам истражувањето за просторот, од домот, на градот. А зошто токму Скопје? Затоа што колку што постојат автори што пишувале за Скопје, толку различни чувствувања за овој град постојат. Заедничко за сите е само едно, љубовта кон него.
Колку време работеше на студијата и како изгледаше бирањето на авторите и делата што ќе влезат во неа?
Веројатно неколку месеци, ако се собере сѐ заедно. Со мене влечев по десетици книги каде и да одев. Со избор на автори почнав хронолошки и некаде на средината на списокот што го правев, сфатив дека е невозможно да ги сместам сите заслужни автори за оваа книжевна мапа на Скопје. Тоа ме стави во положба да мора да бирам, но ме израдува тоа што има многу повеќе отколку што знаев и очекував. Јас истражував, а авторите уште пишуваа и сфатив дека оваа мапа е невозможно да се заврши со оваа студија, иако се обидов да опфатам што повеќе.
Книгата го истражува феноменот на урбофилијата, односно топлото чувствување на градот во македонската книжевност, гледано хронолошки. Како млада личност, дали доживувањето на Скопје на поновите генерации писатели ти е поблиско од она на постарите?
На поновите. Јас не сум скопјанка, иако Скопје по десетина години живеење стана адреса на мојата лична карта. Но Скопје е градот во кој вистински пораснав и се градев себеси уште пред неговото последно „(из)градување“. Дел сме од исти приказни на градот, затоа ми се поблиски доживувањата на поновите генерации, иако авторите од постарите генерации ми предизвикаа носталгија за време во кое никогаш не сум живеела.
Даблин го има Џојс, Лондон Дикенс, Москва Булгаков, Париз Бодлер и Кортасар, а Скопје?
Скопје ги има Влада Урошевиќ, Гане Тодоровски, Јадранка Владова, Александар Прокопиев, Драги Михајловски, Томислав Османли, Ана Голејшка, Иван Шопов, Владимир Јанковски, Оливера Ќорвезироска… листата е долга.
Како би ја дефинирала улогата на градот во македонската книжевност на 21. век?
Градот во голема мера ги одредува случувањата и го придвижува дејството, многу почесто, во поновата македонска книжевност, тој не е само локација, место на случување на настаните, туку скриен, независен лик.
Во книгата посебно место е отстапено за темата на ангажираноста, каде што заклучуваш дека кај авторите кои пишуваат за градот во изминатите 15 години се забележува поексплицитна ангажираност. Сметаш ли дека писателскиот глас денес е доволно гласен против неправдите што ги трпи неговиот град и неговите сограѓани?
Литературата во суштина е социјален производ, иако е создадена од индивидуалци. Оваа студија беше можност да прочитам речиси сѐ што е напишано последниве 15 години за Скопје и можам да кажам дека писателскиот глас е навистина гласен, што не значи и дека е слушнат (прочитан). Интересно е тоа што сите автори на различен начин го изразуваат својот бунт и протест: искрено и гласно, скриено, но јасно, преку сарказам, експлицитно и секогаш, позади тоа стои љубовта за Скопје.
Што претставува Скопје за тебе? И дали повеќе уживаш да живееш/престојуваш во него или да го читаш книжевно(ре)креираното Скопје? 😊
Скопје е мирис на липа во пролет и смог во зима, летна омарнина и есенска магла, симфонија од свирење на автомобили на семафор и џагор во градски парк, Скопје е сивилото на брутализмот и шаренилото на скопската чаршија. Не може еден град да е обичен, ако толку многу автори пишуваат за него. Сакам да го шетам и по вистинската и по книжевната мапа. Во книжевната ми е поудобно.
Иако е научна студија, твојата книга лесно може да се чита и во пошироки рамки отколку што обично се читаат книжевно-научните трудови. Го имаше ли ова на ум кога почна да се занимаваш со темава или отпосле го увиде таквиот потенцијал?
Од почетокот сакав да е лесно читлива и интересна за сите. Кога ја пишував, препрочитував и се прашував дали ова би им било интересно на моите родители, пријатели и, особено, на случаен минувач во книжарница. Не бев сигурна дали успеав во тоа сѐ до излегувањето на книгата, кога за неа покажаа интерес луѓе надвор од книжевните кругови. Особено ме израдува тоа што неколкумина ми рекоа дека веќе побарале дел од литературата и авторите за кои пишувам, што го сметам за мал успех на книгата.
Дали сметаш дека ја заокружи твојата научно-истражувачка книжевна мапа на Скопје или чувствуваш возбуда да продолжиш да ги исцртуваш нејзините детали?
Беше тешко да се стави точка на оваа мапа. Затоа што и за време на печатењето на книгата изглегоа нови улици и улички што заслужуваат да ги има во неа. Цело време чувствувам потреба да се извинам ако сум пропуштила барем да споменам некој автор што пишувал за Скопје, затоа што оваа книжевна мапа е заедничка, заедно ја исцртувавме и ја оставаме отворена.
